Prekursorami nauczania problemowego w polskiej edukacji byli
Wincenty Okoń i jego uczeń propagator Czesław Kupisiewicz. Uczenie problemowe to metoda uczenia się poprzez doświadczenie. Koncentruje się na określonej metodzie rozwiązania problemu. To metoda pozwalająca uczniowi zgodnie z oczekiwaniami nauczyciela, trenera rozwijać umiejętności wykorzystywane w ich przyszłej praktyce.
Metoda problemowa oparta jest na 5 etapach.
- odczucie trudności
- sformułowanie problemu
- poszukiwanie rozwiązań, tworzenie hipotez potencjalnych rozwiązań
- logiczna weryfikacja hipotez
- obserwacja wprowadzonych rozwiązań
Ważnym warunkiem efektywnego nauczania w tej metodzie jest samodzielność myślenia, czynny stosunek do świata, umiejętność radzenia sobie w trudnych, nowych sytuacjach. Metoda ta pozwala odkryć
uczącemu się drogę niekoniecznie zgodną z jego wcześniejszą wiedzą
i doświadczeniami.
Kolejną ważną cechą nauczania PBL jest nauczanie partnerskie: nauczyciel – uczeń, gdzie wspólnie biorą czynny udział w tworzeniu hipotez i wyborze odpowiednich rozwiązań. Zmusza to ucznia do samodzielnego myślenia, szukania odpowiedzi, stawiania hipotez, a nie tylko do odtwarzania zakresu teorii. Dzięki temu uczeń odwołuje się do posiadanej wiedzy, przeżyć, doświadczeń, czego następstwem jest głębsze utrwalenie nabytej wiedzy i wykształconych umiejętności.
Umożliwia to również wypowiadanie swoich spostrzeżeń, wysuwania wniosków, przyjmowania kontrargumentacji i krytyki, która w znaczący sposób przyspiesza proces myślowy. Ta zdobyta wiedza, staje się narzędziem przekształcającym otaczającą rzeczywistość.
Metoda ta ponadto przyczynia się w odróżnieniu do innych metod szkoleniowych do wyrobienia wśród szkolonych osób nawyku samokształcenia, dzięki temu osoby te charakteryzują się dużym zaangażowaniem podczas rozwiązywania problemu.
Przedstawiona metoda nauczania problemowego wskazuje, że spełnia ono postawione przed nim zadania współczesnego rynku pracy. Bardzo ważnym jest, żeby dzięki tej metodzie przygotować uczestników szkolenia do dynamicznego środowiska ciągle zmieniającego się świata oraz wykształcenie ciągłego poszukiwania lepszych, doskonalszych rozwiązań, dokonywania oceny, samokrytycznego podejścia a także wprowadzanie korygujących działań, które są potrzebne do osiągnięcia danego celu. Metoda nauczania problemowego stosowana jest zatem w różnych dziedzinach życia.